Publicatie van een rapport over de profielen van dakloze personen zonder verblijfsvergunning: de belangrijkste cijfers van het onderzoek.
Een nieuw rapport, gepubliceerd door Bruss'help, brengt alarmerende gegevens aan het licht over dakloze personen zonder verblijfsvergunning in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit onderzoek, uitgevoerd door onderzoekster Sarah Van Gaens, onthult bijzonder kwetsbare profielen en benadrukt de dringende noodzaak om specifieke oplossingen te ontwikkelen voor deze fragiele bevolkingsgroepen.
Openbarende kerncijfers
Een van de opvallende cijfers in het rapport is dat een derde van de dakloze personen zonder verblijfsvergunning vrouwen zijn. Dit staat in contrast met het traditionele beeld van deze groep, dat vaak geassocieerd wordt met mannen, en toont de noodzaak aan om hulpmaatregelen te herzien om beter in te spelen op de specifieke behoeften van deze vrouwen, die vaak onzichtbaar blijven in de statistieken. Daarnaast blijkt dat een op de drie personen ouder is dan 50 jaar, wat wijst op de toenemende kwetsbaarheid van oudere dakloze personen zonder verblijfsvergunning, die in deze moeilijke levensomstandigheden extra blootgesteld zijn aan gezondheidsproblemen.
Deze kwetsbaarheid wordt verder onderstreept door een ander frappant cijfer: 67,48% van de personen die door andere instellingen dan de OCMW's (die dringende medische hulp verstrekken) zijn geïdentificeerd, lijdt aan gezondheidsproblemen, variërend van chronische ziekten tot mentale stoornissen. Deze gezondheidsproblemen verergeren hun sociale uitsluiting en maken het nog moeilijker om duurzame oplossingen te vinden voor deze personen. Aangezien deze mensen geen verblijfsvergunning hebben, benadrukken deze cijfers de urgentie van het aanpassen van het overheidsbeleid om volledige en toegankelijke begeleiding te bieden.
Een sociale noodsituatie met vele gezichten
Het onderzoek van Bruss'help is gebaseerd op gegevens die zijn verzameld tijdens de laatste telling van dak- en thuisloze mensen in 2022, waarbij een steekproef van 599 dakloze personen zonder verblijfsvergunning is bestudeerd. Deze eerste zo uitgebreide gegevensverzameling over de profielen en trajecten toont de diversiteit aan precaire situaties, waaronder personen die op straat leven, in noodopvang, kraakpanden of tijdelijk bij vrienden of familie verblijven.
Meer dan de helft van deze personen verkeert in een situatie van chronische dakloosheid, waarbij ze al langer dan twee jaar dakloos zijn, wat hun kwetsbaarheid nog vergroot. Het rapport beveelt aan om de zorg voor deze bevolkingsgroepen te verbeteren door de oplossingen aan te passen aan de verschillende profielen. Zo vereisen vrouwen en oudere personen specifieke en gedifferentieerde benaderingen om aan hun behoeften te voldoen.
Welke antwoorden zijn mogelijk?
Gezien deze bevindingen roept Bruss'help op tot mobilisatie van de overheid en de actoren in de sociale hulpverlening. De komende telling op 6 november 2024 zal een kans zijn om deze analyses verder te verfijnen, met name door de verzameling van kwalitatieve gegevens over de trajecten van dakloze mensen te versterken en de specifieke uitdagingen waarmee deze groep wordt geconfronteerd, te identificeren. Het rapport benadrukt ook het belang van het erkennen van het bestaan van deze mensen en de moeilijke situatie voor de sector van daklozenhulp, en tolereert niet dat deze mensen in precaire omstandigheden blijven leven. Ten slotte wordt voorgesteld om deze groep voortdurend te monitoren en de maatregelen aan te passen op basis van de geïdentificeerde profielen.
Om deze problematiek op duurzame wijze op te lossen, is het bovendien essentieel om de preventie te versterken, de toegang tot gezondheidszorg voor de meest kwetsbaren te verbeteren en passende huisvestingsoplossingen aan te bieden. Snelle en gerichte actie is cruciaal om te voorkomen dat deze mensen in nog grotere armoede terechtkomen.
